Belevingsverhaal van Chance

Een belevingsverhaal over de betekenis van Recovery Dharma voor Chance op diens weg van herstel van verslaving!

In mijn verhaal van herstel lopen dharma, nuchterheid en eigen identiteit voortdurend in elkaar over. De doorslag om te werken aan mijn herstel was een gevoel van verbroken verbinding met mijn gekozen familie en met mezelf. Het was een af en toe diep, maar ook vaak mild, beklemmend gevoel van belemmerde intimiteit. Ik wilde echt mezelf zijn en de ander echt ontmoeten. Maar er hing altijd een soort wazig gordijn tussen ons in.

Bijzondere opvoeding: “Zolang het maar thuis gebeurt, is drugsgebruik oké.”

Toen ik 11 was, begon ik met alcohol. Mijn moeder was een ouder met de instelling van ‘zolang het maar thuis gebeurt, is drugsgebruik oké.’ Veel van mijn vrienden waren zestien, dus je kunt er vanuit gaan dat we dronken en autoreden, en daar al snel wiet, LSD en paddo’s aan toevoegden. Ik groeide op het platteland van Ohio op en de natuur maakte een groot deel uit van mijn ervaring als tiener. We praatten met elkaar alsof we dachten dat de middelen ons dichter bij de natuur zou brengen, dichter bij al haar schoonheid en mysterie. Maar waarschijnlijk zouden we dichter bij de elementen zijn geraakt wanneer we nuchter waren en er echt bij waren geweest. 

Hoe dan ook kon ik kon op deze manier ontsnappen aan thuis, door weg te vliegen in gebruik en high te worden met mijn vrienden. Mijn ouders praatten niet met elkaar en sliepen in aparte bedden. Maar ze bleven toch bij elkaar – zogenaamd voor mij. Ik gebruikte ook drugs met mijn moeder. Ze liet me kennismaken met cocaïne, meth en crack. Onze gedeelde afhankelijkheid was een verstoorde ouder/kind band. Mijn moeder was – en is nog steeds – een gekwetst en eenzaam mens.

“Als ik groot ben, word ik biseksueel.”

Ik blonk uit op mijn kleine katholieke middelbare school. Ik was een perfectionist, nam alle gevorderde klassen, sloeg een klas over in Frans, schreef voor de schoolkrant, propageerde vegetarisme. Uiteindelijk studeerde ik af als beste student. Ik maakte al mijn huiswerk alvast tijdens lunchtijd, zodat ik na schooltijd tot bedtijd zo volledig mogelijk kon uitchecken met drugs. En dat was dan mijn cyclus, dag na dag.

Mijn homoseksualiteit kwam al vroeg naar voren. In groep 6 zou ik de beroemde uitspraak gedaan: “Als ik groot ben, word ik biseksueel.” Iets wat ik tot op de dag van vandaag volledig belichaam. Maar in een behoudend klein Amerikaans stadje, was dit makkelijker gezegd dan gedaan. Toen ik (in die tijd) een meisje werd dat meisjes kuste, begonnen de bedreigende telefoontjes naar huis. Maar ik heb mijn verlangens, of wie ik ben, nooit verloochend en ik heb er de prijs voor betaald. Toch heb ik nooit overwogen om op een andere manier mezelf te zijn. Ik had een vriendinnetje op de middelbare school toen ik in de brugklas zat en we feestten en leerden lichamen kennen.

De scheidingslijn was duidelijk

De universiteit en mijn promotietraject waren meer van hetzelfde. Ik werkte hard en aan het eind van de dag beloonde ik mezelf door uit mijn dak te gaan. Er kwamen steeds meer bijzondere mensen in mijn leven, via queer, activistische en academische gemeenschappen. Ik hou van het opbouwen van verbanden, het verkennen, navigeren en samen alternatieve kanalen vinden voor groei en creativiteit. Toch bleef ik voelen dat de kanalen werden geblokkeerd en de scheidslijn was duidelijk.

In de herfst van 2012 besloot ik dat ik mijn drinken niet meer onder controle had. Ik had nooit echt van alcohol gehouden. Mijn beide ouders waren alcoholisten en verslaafden en ik wilde niet zijn zoals zij. Daarom stopte ik met alcohol, omdat ik dacht dat dát het probleem was. Het voelde absoluut minder chaotisch en mijn lichaam voelde beter. Maar de drugs gingen door – met dagelijks veel marihuana, plus vaak MDMA en psychedelica. De afstand met mijn romantische partners was voelbaar. 

Alleen nog nuchtere seks

Daarom begon ik aan een beleid van ‘alleen nog nuchtere seks’, voor mezelf en mijn dates. Ik heb toen veel geleerd over queerness, over aanwezigheid en middelengebruik. Veel mensen konden moeilijk drank en/of drugs opzij zetten als voorbereiding op seks. Maar voor mij waren deze vroege onderhandelingen over middelen en lichamelijkheid erg belangrijk. Ze bekrachtigden mijn gevoel van zelfbeschikking en ik was op deze manier in staat om oprechtheid en toestemming te oefenen.

Maar nuchtere seks als grens hanteren was onvoldoende. Na zes maanden van het beleid, (wat dezelfde zes maanden waren van genderafhankelijk hormoontherapie), ging ik op reis naar Las Vegas met een collectief van sekswerkers waar ik deel van uitmaakte. En – hoewel ik dat destijds nog niet wist – nam ik toen ook mijn laatste dosis drugs in de woestijn. De volgende dag was de verjaardag van mijn vader – geen ongecompliceerde datum. Dat werd tevens de verjaardagsdatum van mijn nuchterheid. 

Toegewijd en klaar voor verandering

Ik stopte met middelengebruik, omdat ik er genoeg van had. Tijdens die woestijnwandeling in mijn veranderde geestesstaat – alleen maar met anderen – bedacht ik me hoe ik met mijn meditatiebeoefening op zoveel van dezelfde plekken zou kunnen komen, maar met zoveel minder vastklampen en ondoorzichtigheid. Ik zat samen met een ‘Dharma-buddy’ midden in een 90/90 meditatie-uitdaging, waarbij we 90 minuten per dag, gedurende 90 dagen, mediteerden. Ik was toegewijd en ik was klaar voor verandering. 

Na dit besluit, had ik een ingebouwd netwerk van nuchtere vrienden vanuit mijn meditatiegemeenschap, waar veel nuchtere punkers toebehoorden. Het voelde als een prachtige, organische verschuiving. Het was simpel. Maar zeker niet gemakkelijk. Ik verloor vrienden. Ik verbrak de meeste van mijn romantische relaties. Veel mensen vroegen met nadruk: ‘Waarom?!” “Je hebt geen probleem!” “Het leek nooit alsof dingen bij jou uit de hand liepen,” etc, etc. En dit gebeurt nog steeds, ook nu ik inmiddels tien jaar nuchterheid kan vieren.

Dharma, sangha, eerlijkheid, verbinding

Nuchter worden vroeg om veel loslaten. Nuchter blijven vereiste al het ondersteunende werk, naast het actief zijn in een herstelgemeenschap. Dharma, sangha, eerlijkheid, verbinding, communicatie, mededogen, afscheid, heling … Deze eenregelige reeks van woorden en principes omvatte een altijd uitdagende manier van leven om een beter mens te worden, minder schade te veroorzaken en meer vreugde in de wereld te brengen. Ik ben verschrikkelijk dankbaar dat ik me ingebed mag voelen in een gemeenschap die deze levensprincipes weerspiegelt, terwijl we tegelijk allemaal vol vertrouwen mogen struikelen in onze gezamenlijke beoefening.

Ik ben een van de beheerders van onze eerste queer Recovery Dharma-bijeenkomst in New York City en dat is werkelijk magisch. Queer- en trans-mensen die samen helen op dit pad. We hebben vooral elkaar en deze ruimte nodig, waar we gedeelde ervaringen en moeilijkheden kunnen verwerken. Dienstbaarheid is daarbij altijd een groot deel van mijn herstel geweest.

Of ik nu mentor of wijze vriend was, vergadervoorzitter of vertegenwoordiger van de ondersteunende werkgroep, of evenementvoorzitter van dagvullende retraites, of (mijn favoriet) van de nieuwjaarsbijeenkomst; het op komen dagen, me openstellen, een anker mogen zijn voor anderen en me gesteund voelen door anderen en ruimte bewaren. Al deze dingen staan voor mij centraal in het inspireren van collectieve gezondheid en voortzetting van onze gemeenschap.

“Verspil je lijden niet!”

Ik hou daarbij in het bijzonder van een uitspraak die ik van enkele Dharmaleraren heb geleerd: “Verspil je lijden niet!”. Voor mij wijst dit op de kracht van transformatie in het Achtvoudige Pad. Het is vooral helpend, omdat het Pad van de Boeddha voor mij geen opeenvolgende reeks is. Voor mij is de Dharma caleidoscopisch. Elk klein stukje van het pad vangt en spiegelt talloze andere stukjes van het pad.

Voor mij geldt dat ik met name tijd besteed aan het afstemmen op de ethiekgroep van het Boeddhisme (wat bekend staat als ‘sila’ – moraliteit, of deugd – in het Pali, de originele taal van de Boeddha). Ik werk aan deze drie onderdelen van het Achtvoudige Pad – Zuiver spreken, Zuiver handelen en Zuiver Levensonderhoud. Terwijl ik opgroeide, kreeg ik vooral de boodschap dat het oké was om andere mensen te belazeren om zelf vooruit te komen. Deze manier van leven zat diep. En ik moest – en zal nog steeds – veel moeten werken om dit ongedaan te maken en mijn gedrag te veranderen.

Ik gebruik de basisregel om ‘het lijden niet te verspillen’ vooral wanneer ik in de verleiding kom om op een onvaardige manier te handelen. Ik verspil dit moment niet en ben er juist opmerkzaam van. Ik merk op hoe mijn lichaam en hart zich voelen, besteed er aandacht aan, en onderzoek de kwaliteiten van al deze eigenschappen. Ik probeer ook om mezelf niet te veroordelen, maar om in plaats daarvan zelfcompassie te beoefenen. En wanneer ik kies voor een Vaardige actie, voel ik in mijzelf daarbij de dankbaarheid en de vreugde, hoe dit ontstaat in mijn lichaam. En ik probeer dan om dat verder uit te breiden.

Omgaan met verlies

Een belangrijk onderdeel van mijn nuchterheid is daarnaast het omgaan met verlies. Een paar jaar geleden stierf mijn ex-partner aan de gevolgen van een verslaving. Zij waren niet alleen mijn ex-partner, maar ook een van mijn sterkste inspiraties voor herstel toen ik net nuchter was. Samen richtten we de groep op die later Recovery Dharma NYC zou worden.

Ik gebruik nog steeds adviezen die zij met me deelden toen we in elkaars leven waren. En het breekt mijn hart dat de aantrekkingskracht van het ontsnappen met behulp van middelen hun vermogen tot herstel overstemde. Ze waren niet in staat om het advies dat ze me gaven zelf in de praktijk te brengen, namelijk: “Het is veel makkelijker om nuchter te blijven, dan om nuchter te worden.” 

Ze vertelden me dat ze het moeilijk vonden om zich als transvrouwelijk nuchter in de wereld te presenteren. De frequente beledigingen van pesterijen, van woede, onbeschoftheid en microagressies waren voor hen te zwaar. Als trans (mannelijk) persoon heb ik veel van dit gedrag zelf ook ervaren. En ik weet dat de transfobie, met name tegen trans-vrouwelijke mensen, steeds groter wordt. Ik ben dan ook dankbaar dat ikzelf en vele andere transgenders en genderdiverse mensen de blijvende kracht en helderheid hebben gevonden om in nuchterheid, en met de steun van onze beoefening en ons netwerk, door te blijven gaan. 

“Ik hou van je, ga door.”

“Ik hou van je, ga door.” Dit is een Metta-zin, een zin voor de beoefening van liefdevolle vriendelijkheid, die jaren terug door een Dharmaleraar werd doorgegeven. Het is ook een zin die vaak verschijnt in mijn persoonlijke reflecties. Ik, net als alle wezens, verdien liefde, inclusief mijn eigen liefde. Daar begint het allemaal. Ik zal volharden. En ik zal me blijven verzetten tegen de verhalen en aanvallen tegen transpersonen. Vooral in deze tijd, waarin er een intens gerichte politieke aanval is op ons bestaan.

Ik ben aan het oefenen om de realiteit onder ogen te zien en te zien wat er werkelijk is. Hier zijn wat momentopnamen van mijn persoonlijke beoefening. Elke dag ga ik zitten om te mediteren. Misschien is het 45 minuten, of 5 minuten, of ergens daar tussenin. Ik hoorde een leraar ooit zeggen dat zelfs aandacht besteden aan 1 ademhaling al telt. 

Nadat ik gemediteerd heb, reciteer ik de Vijf Herinneringen, of luister ik naar monniken die ze in een video online reciteren:

1. Ik heb de natuur om oud te worden; er is geen ontkomen aan oud  worden. 
2. Ik heb de natuur om ziek te worden; er is geen ontkomen aan ziekte. 
3. Ik heb de natuur om te sterven; er is geen ontkomen aan de dood. 
4. Iedereen en alles waar ik van hou, zijn van nature onderhevig aan verandering; er is geen ontkomen aan scheiding van hen. 
5. Mijn daden zijn mijn enige bezit. Ik kan niet ontsnappen aan de gevolgen van mijn daden; ze zijn de grond waarop ik sta.

Vervolgens reciteer ik vaak de klassieke Metta-zinnen. Ik sluit mijn zitting af met het nemen van toevlucht nemen tot de Boeddha, Dharma en Sangha. Zo bouw ik voort op mijn dagelijkse oefening van zitten en leven. Ik doe daarbij minstens één stille meditatieretraite van 7-10 dagen per jaar (ik deed ooit mijn eerste Metta-retraite en die was ongelooflijk vruchtbaar). Daarnaast breng ik jaarlijks een week door in een boeddhistisch klooster in het Thaise woud. Ik ben dankbaar voor deze uitgebreide, toegewijde oefenperiodes. En ik geloof dat ze enorm hebben bijgedragen aan het uitbreiden en versterken van wijsheid, evenwicht en oprechtheid.

Ontsnappen leidt niet tot blijvend geluk

Ik ga nog steeds door met het identificeren van vergankelijkheid (Anicca), onbestuurbaarheid en geen-Zelf (Anatta), en ontevredenheid (Dukkha). Ik onderzoek de manieren waarop ik me daartoe verhoud, en twijfel er niet aan dat dit levenslange taken zullen zijn. Maar ik zie ze meer en neem ze duidelijker waar. Dit heeft voor mij op natuurlijke wijze de weg tot herstel begaanbaar gemaakt. Het verlangen om te vluchten en te verdoven is hierdoor minder aanwezig. 

Ontsnappen leidt uiteindelijk niet tot blijvend geluk. In feite verlengt het, en soms zelfs stolt het, in mijn ervaring datgene waar ik van weg probeer te komen. De voordelen van het in contact te blijven en aanwezig te zijn met deze drie kenmerken van het bestaan zijn talrijk. Ik ervaar er een toegenomen waardering en aanwezigheid mee, meer bewustzijn van het enorme weefsel en de ketens van onderlinge afhankelijkheid, en een bereidheid om de dingen te laten zijn zoals zijn en te laten bestaan. In plaats van hoe ik ze graag zou willen hebben. Recovery Dharma biedt me op deze manier wortels, een basis, en het biedt me vreugde.

(Dit ervaringsverhaal van Chance is een vertaling uit de Engelstalige versie van de 2de druk van het Recovery Dharma Global boek – hier gratis in te zien. Heeft dit verhaal je geïnspireerd om een keer te ervaren wat Recovery Dharma kan betekenen op jouw eigen pad van herstel van verslaving? Je kunt altijd meedoen met één van onze Nederlandstalige bijeenkomsten, fysiek of online. Voor meer informatie over de Recovery Dharma NL meetings: klik hier!)